Changamoto za mfanyakazi mpya wakati wa kuchangua mfuko wa pensheni wa kujiunga nao

Kuna njia nyingi za kujifunza kama vile kusoma vitabu, kujifunza kutoka kwa watu waliokutangulia, wenye uzoefu, mahiri na wenye mafanikio katika katika mfuko unaotaka kujiunga nao. Utahitaji kujifunza zaidi utendaji wa mifuko ya pensheni kutoka kwa wataalamu na mamlaka inayohusika kama vile mdhibiti na msimamizi wa mifuko ya pensheni ya hifadhi ya jamii (SSRA)

Sawa umepewa uhuru huo wa kuchagua kujiunga na mifuko hii ya pensheni, hivyo ningependa kukuuliza wewe mfanyakazi uliyeajiriwa leo je unajua mfuko wa pensheni wa hifadhi ya jamii unaotoa mafao bora zaidi ya kulingana na kiwango cha shirika la kazi duniani ILO? yaani kwa idadi ya mafao, ubora wa mafao, na kulipwa pensheni kulingana na ukali wa maisha ya kila siku.

 

Je mfuko wa pensheni una mpango wa kutoa angalau theluthi mbili ya mafao ya pensheni ya mwanachama kama amana ya kupatiwa mkopo wa nyumba?

Mfanyakazi unahitaji kujua kiundani zaidi juu ya ubora wa mifuko hii ya pensheni ya hifadhi ya jamii, lazima ujue hata viwango vya ubora huduma zao, mazingira ya sehemu unapopatiwa huduma kuanzia  getini kwa askari mpaka unapofungulia madai ambapo yanahitaji kuwa sehemu za kuvutia zaidi. Je huchukua siku ngapi kupata hundi yako ya pensheni au ya mafao ya kujitoa, je ahadi zako zinatekelezwa kama walivyokuahidi, na anayekuhudumia anakuchagamukia na kukuhudumia kama ndiye mfalme wa mfuko huo wa pensheni. Je hao wafanyakazi wa mifuko ya pensheni wanajua ya kuwa wewe ndiye mwajiri wao. 

Wanaandaa pensheni yako ya kustaafu baada ya mwezi mmoja kama walivyokuahidi. Kuna mambo mengi ya kuchunguza kwanza kabla ya kujiunga hasa kama mwanachama mchangiaji utahitaji kujua kwanza utaratibu wa kujisajiri kiwango cha kuchangia ni asilimia ngapi ya kipato chako cha mwezi, mchango huo unakatwa kwenye mshahara kabla ya marupurupu mengine au baada ya kuchanganya na marupurupu mengine yaani kwenye basic salary au kwenye gross salary. Je mafao yako ya pensheni yanakatwa kodi au hayakatwi.

Na lazima ujue ni kwa sababu gani  ukate kwenye basic au gross salary. Na ni nani anayetakiwa kukuandikisha wewe kwenye mfuko huo wa pensheni. Na kiwango gani mwajiri naye inatakiwa akuchangie ili ichanganye pamoja na kupelekwa kwenye mfuko wa pensheni. Na hiyo michango inatakiwa ipelekwa kwenye huo mfuko kwa wakati gani wa muafaka. Je ni wajibu wa nani kuhakikisha kuwa michango hiyo inapelekwa kwenye mfuko wa pensheni wa hifadhi ya jamii. Na chama cha wafanyakazi kina wajibu gani juu ya michango hii ya pensheni kazini.

Je mfumo gani wa hifadhi ya jamii ni wa pensheni au wa akiba ya wafanyakazi. Ni aina gani ya mafao yanayotolewa na mfuko huo wa hifadhi ya jamii. Je kuna mafao ambayo unaweza kunufaika wakati unapoendelea kufanya kazi yaani ya muda mfupi na ya yale ambayo utanufaika baada ya kustaafu yaani ya muda mrefu. Je familia yako unawezaje naye kunufaika na mafao hayo ya muda mrefu na ya muda mfupi. Je ukusanyaji wa michango ya pensheni una urasimu mwingi na usio na uwazi na ukweli kwa mchangiaji. 

Je mipango ya malipo ya mafao kwa mwanachama inalipwa kwa wakati muafaka na kwa usahihi wa uhakika kabisa bila ya mapunjo au kuzidishiwa kwa kutumia teknolojia ya kisasa. Je wanachama anaweza kutegemea kupata habari zote na ushauri na zilizokamilika karibu na mahali karibu anapoishi. Mwanachama anaweza kupata habari na ushauri wowote hata bila ya kuanza yeye kudai huduma hiyo. Je muda unaotumika kukokotoa mafao yake ya pensheni ni mfupi au ni wa muda mrefu. 

Je maamuzi yeyote juu ya huduma za mwanachama zinahudumiwa kirafiki. Ni muhimu vile vile kama mwanachama kujua wewe kama mchangiaji pamoja na mwajiri wako kila mmoja ana wajibu gani  kwenye mfuko huo wa hifadhi ya jamii. Mfuko wa pensheni wa hifadhi ya jamii lazima uweke wazi juu ya haki za wanachama hasa zile za kumruhusu mwanachama kukata rufaa kwenye bodi ya sheria au mahakamani atakapoona kwamba pale hajatendelewa haki inavyotakiwa na mfuko wa pensheni wa hifadhi ya jamii. Kama wanachama mchangiaji wa mfuko wa pensheni je utashirikishwaje kwenye maamuzi na uendeshaji wa mfuko huo na kwa faida ya nani. Sasa ni juu ya mfanyakazi mwenyewe kuchagua kwa kutumia vigezo vya kitaalamu